Birleşmiş Milletler (BM) İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (UNOCHA), 2024’te 383 insani yardım çalışanının öldürüldüğü ve bunun bir yıl içinde kayıtlara geçen en yüksek rakam olduğunu bildirdi.
UNOCHA, 19 Ağustos Dünya İnsani Yardım Günü dolayısıyla yazılı açıklama yaptı.
Geçen yıl 383 insani yardım çalışanının ölümünün kayıtlara geçtiği belirtilen açıklamada, bunun “şok edici” ve bir yıl içinde kayıtlara geçen en yüksek rakam olduğu bildirildi.
Açıklamada, bu durumun çatışma ve krizdeki tüm sivilleri korumak ve cezasızlığa son vermek için bir uyarı niteliğinde olduğu aktarıldı.
İnsani yardım çalışanlarının, yaşananlar karşısında acil eylem çağrısında bulunduğuna işaret edilen açıklamada, “Ölen insani yardım çalışanlarının çoğu, toplumlarına hizmet veren yerel personeldi. Bu insanlar görevleri başındayken veya evlerinde saldırıya uğradı. Geçen yıl 308 yardım çalışanı daha yaralandı, 125’i kaçırıldı ve 45’i gözaltına alındı.” denildi.
Açıklamada, 2024’te insani yardım çalışanı ölümlerinde 2023’e kıyasla yüzde 31’lik artış olduğunun altı çizilerek, bu kişilerden 181’nin Gazze’de öldürüldüğü, 60’ının Sudan’daki acımasız çatışmalar nedeniyle hayatını kaybettiği vurgulandı.
14 Ağustos itibarıyla 265 yardım çalışanı öldürüldü
Yardım çalışanlarına yönelik şiddetin, 2024 yılında bir önceki yıla kıyasla 21 ülkede artış gösterdiğine dikkat çekilen açıklamada, şu ifadeler kullanıldı:
“2025 yılının ilk 8 ayında bu rahatsız edici eğilimin tersine döneceğine dair bir işaret yok. 14 Ağustos itibarıyla 265 yardım çalışanı öldürüldü. İnsani yardım çalışanlarına, varlıklara ve operasyonlara yönelik saldırılar, uluslararası insani hukuku ihlal ediyor. Bu durum, savaş ve afet bölgelerinde mahsur kalan milyonlarca insanın yaşam kaynaklarını baltalıyor.”
BM Güvenlik Konseyi’nin, Mayıs 2024’te, çatışma taraflarının ve üye ülkelerin insani yardım çalışanlarını koruma yükümlülüğünü teyit eden ve ihlallerin bağımsız soruşturmalar yoluyla çözülmesi çağrısında bulunan 2730 sayılı kararı kabul ettiği hatırlatılan açıklamada, bu konudaki hesap verebilirlik eksikliğinin yaygın olarak devam ettiği kaydedildi.
“Faillerden hesap sormasını bir kez daha talep ediyoruz”
Açıklamada görüşlerine yer verilen BM İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı ve Acil Yardım Koordinatörü Tom Fletcher, insani yardım çalışanlarına yönelik saldırıların, hizmet verdikleri insanlara yapıldığına değindi.
Fletcher, şunları kaydetti:
“Bu ölçekte, hiçbir hesap verme sorumluluğu olmadan gerçekleştirilen saldırılar, uluslararası eylemsizlik ve ilgisizliğin utanç verici bir göstergesidir. İnsani yardım topluluğu olarak, güç ve nüfuz sahibi olanların insanlık için harekete geçmesini, sivilleri ve yardım çalışanlarını korumasını ve faillerden hesap sormasını bir kez daha talep ediyoruz. Yardım çalışanlarına yönelik şiddet kaçınılmaz değil, son bulmalı.”
